مجله پزشکی بالینی ابن سینا
سال چهاردهم شماره 1 (پیاپی 43، بهار 1386)

کاپتوپریل زیرزبانی بعنوان دارویی موثر و مطمئن برای کنترل فشارخونهای بحرانی و تشدید یافته مطرح، و مورد استفاده قرار گرفته است. با اینحال زمان اثر و میزان توانایی این دارو در کاهش فشارخون مطلبی مهم و مورد توجه می باشد. در این بررسی زمان و قدرت تاثیر 25 میلی گرم کاپتوپریل زیرزبانی در پایین آوردن فشارخون مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفته است.
در یک مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی شده در 101 بیمار (67 زن و 34 مرد) مبتلا به فشارخون بحرانی که فشار مساوی یا بالاتر از 180.110 میلی متر جیوه داشته و هیچگونه یافته ای دال بر آسیب اعضای حیاتی (قلب- مغز- چشم- کلیه) در آنها مشاهده نشده بود در مطالعه وارد شده و 25 میلی گرم کاپتوپریل (ساخت لرستان) بصورت زیرزبانی به آنها داده شد. کاهش فشارخون در دقایق 105, 90, 75, 60, 50, 40, 30, 25, 20, 15, 10, 5 و 120 اندازه گیری و ثبت گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماریPaired t-test و آزمون X2 انجام شد.
تقریبا همه بیماران در طی 120 دقیقه درجاتی از کاهش فشارخون را نشان دادند. پس از 120 دقیقه 30% بیماران در حد 5% و 70% بین 5 تا 25 درصد کاهش فشارخون داشتند. (P=0.001) کاهش فشارخون در دقیقه 30-25 به حداکثر رسید کاهش فشار سیستولیک و دیاستولیک تقریبا همسان بود. پس از 30 دقیقه کاهش فشار سیستولیک در 68.4 درصد و دیاستولیک در 65.3 درصد بیماران بین 5 تا 25 درصد مشاهده شد (P=0.001). 47 نفر از بیماران پس از 60 دقیقه بعلت عدم کاهش مناسب فشارخون 25 میلی گرم کاپتوپریل مجددا دریافت نمودند که در 45% آنها فشارخون پایین آمد در 19 نفر از بیماران پس از 120 دقیقه فورسماید وریدی تجویز شد. این بیماران سابقه فشارخون مقاوم به درمان داشتند و 25 نفر آنها قبلا کاپتوپریل یا آنالاپریل مصرف می کردند. کاهش فشارخون به آرامی و تدریجی و حداکثر تا 30% فشارخون اولیه بود و هیچگونه افت شدید و سریع فشارخون و یا عارضه جانبی مهمی از مصرف کاپتوپریل مشاهده نگردید.
نتیجه نهایی: کاپتوپریل دارویی مناسب، بی خطر، کم عارضه، موثر، ارزان، در دسترس و شناخته شده برای درمان فشارخون می باشد و مصرف زیرزبانی آن برای موارد فشارخون اضطراری باید جایگزین نیفدیپین شده و به تمام پزشکان و مراکز درمانی مصرف آن توصیه شود.

آدیپونکتین یکی از آدیپوسیتوکین ها می باشد و از بافت چربی ترشح می شود، اخیرا مشخص شده است که نقش مهمی در هیپرگلیسمیا و مکانیسم های التهابی دارد. مکانیسم هایی که می توانند ارتباط بین آدیپونکتین و مقاومت انسولین را توضیح دهند، هنوز مبهم باقی مانده اند هدف از این مطالعه مقایسه میزان آدیپونکتین HbA1c, CRP در زنان دیابتی و سالم و تعیین ارتباط بین آدیپونکتین با CRP و HbA1c دو گروه مورد مطالعه بود.
این مطالعه موردی شاهدی برای ارزیابی غلظت آدیپونکتین در دو گروه از زنان دیابتی و سالم انجام شد. غلظت آدیپونکتین و CRP سرم با روش ELISA در زنان دیابتی (n=28) و زنان سالم (n=42) اندازه گیری گردید. با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن ارتباط بین آنها مورد بررسی قرار گرفت.
بعد از تطبیق دادن سن و BMI در دو گروه میزان آدیپونکتین در زنان دیابتی کمتر از زنان سالم بود (7.29±1.42 در مقابل μg/ml 10.29±1.93) و این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (P<0.01). همچنین ارتباط معکوس و معنی داری بین آدیپونکتین با (r=-0.43. p=0.022) CRP و با (r=-0.47. p=0.032) HbA1c مشاهده شد.
نتیجه نهایی: اطلاعات بدست آمده از این مطالعه کاهش سطح سرمی آدیپونکتین را در افراد دیابتی نوع 2 مشخص می کند. همچنین یافته ها بیانگر خصوصیات ضددیابتی و ضدالتهابی آدیپونکتین می باشد.

آکانتامبا آمیبی با زندگی آزاد است. که در آب، خاک، هوا و حتی بینی و حلق انسان یافت می شود. آکانتامبا در افراد دارای نقص سیستم ایمنی و بیماران ایدزی می تواند باعث انسفالیت گرانولوماتوزی و در افراد استفاده کننده از لنز باعث ایجاد کراتیت شود. گونه های بیماریزای آکانتامبا دارای گیرنده های پروتئینی بنام MBP (Mannose binding protein) هستند که از طریق آنها به گلیکوپروتئین های حاوی مانوز در غشای سلول های هدف می چسبند. اتصال آکانتامبا به سلول های هدف باعث تحریک ترشح پروتئازهایی می شود که اصلی ترین آنها پروتئینی بنام MIP-133 (Mannose induced protein 133) است. مانوز اگزوژن در شرایط in vitro اتصال آکانتامبا را مهار می کند ولی با تحریک ترشح MIP-133 بیماریزایی آکانتامبا را افزایش می دهد. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر غلظت های مختلف قندهای مونوساکاریدی بر شدت بیماریزایی آکانتامبای جداشده از بیماران مبتلا به کراتیت آکانتامبایی در محیط کشت سلولی هلا در زمان های مختلف می باشد.
در این مطالعه که از نوع مطالعات تجربی است، ایزوله آکانتامبا در محیط کشت سلولی هلا کشت داده شد و قندهای گلوکز، مانوز و گالاکتوز با غلظت های نهایی 1, 10, 50, 100 و 0.1 میلی مولار به پلیت ها افزوده شد. پلیتها پس از گذشت 48, 32, 16, 8 و 72 ساعت از کشت انگل در سلول با میکروسکوب معکوس بررسی شدند.
نتایج نشان دادند که مانوز با غلظت 100 میلی مولار بیشترین تاثیر را در افزایش اثرات سایتوپاتیک آکانتامبا دارد، همچنین گالاکتوز با غلظت 100 میلی مولار پس از گذشت 32 ساعت از کشت اثرات سایتوپاتیک آکانتامبا را افزایش داد.
نتیجه نهایی: اضافه کردن قندهای مانوز و گالاکتوز به محیط کشت سلولی هلای حاوی آکانتامبا بیماری زایی انگل را بصورت چشمگیر افزایش می دهد.

لاپاراتومی اورژانسی در ترومای شکمی و شکم حاد کاربرد فراوان دارد. آشنایی با موارد شایع علل آن و خصوصیات و ویژگی های بیماران مبتلا، در اداره (management) خوب بیماران مفید است. این مطالعه به منظور تعیین علل شایع لاپاراتومی اورژانسی صورت گرفت.
مطالعه به صورت توصیفی گذشته نگر بر روی بیمارانیکه تحت لاپاراتومی اورژانسی قرار گرفته بودند و با استفاده از پرونده های موجود در بایگانی انجام شده است.
تعداد بیماران لاپاراتومی شده 300 نفر (201 مورد مرد و 99 مورد زن) بود. در 69 مورد تروما (48 مورد غیر نافذ و 21 مورد نافذ) و در 231 مورد شکم حاد علت مراجعه بود. بیشترین تعداد بیماران در رده های سنی 20-11 و 30-21 بودند. در تروما: شایعترین مکانیسم آسیب تصادف اتومبیل و چاقو خوردگی بود. شایعترین سن درگیری دهه سوم زندگی بود. دقت معاینه فیزیکی با سه معیار هیپوتانسیون تندرنس و گاردنیک در تشخیص 91% بود. لاپاراتومی منفی در ترومای غیرنافذ 4 مورد و ترومای نافذ 10 مورد بود. شایعترین ارگان آسیب دیده در ترومای غیرنافذ طحال و در نافذ روده ها بودند. در شکم حاد: پریتونیت (43%) و انسداد (25%) شایعترین علل لاپاراتومی اورژانسی بودند. لاپاراتومی منفی در شکم حاد 3 مورد بود. شایعترین علت پریتونیت پرفوراسیون زخم پپتیک (%4.46) و آپاندیسیت پرفوره (%4.36) بود. مرگ و میر در بیماران ترومایی 5 مورد و 4 مورد نیز در بیماران مبتلا به شکم حاد دیده شد.
نتیجه نهایی: این مطالعه نشان داد که شکم حاد شایعترین علت لاپاراتومی اورژانسی بوده و پریتونیت و انسداد روده از شایعترین علل شکم حاد است که منجر به لاپاراتومی شده است. در بیماران ترومایی، ترومای غیرنافذ (ناشی از تصادف با اتومبیل) بیشترین عامل لاپاراتومی اورژانسی بود.

توانایی پیشگویی میزان مصرف خون حین عمل جراحی عروق کرونر باعث بهبود توانایی مراکز انتقال خون در تامین خون سالم و کافی می شود. به همین منظور این مطالعه با هدف تعیین فاکتورهای پیشگویی در میزان نیاز به خون در جراحی بای پس عروق کرونر انجام گرفت.
یک مطالعه مقطعی گذشته نگر بر روی کلیه بیمارانی که درسال 1383 در بخش جراحی قلب بیمارستان نمازی شیراز تحت عمل جراحی بای پاس عروق کرونر قرار گرفته بودند انجام گرفت، حجم نمونه 480 نفر و نمونه گیری به صورت تصادفی سیستماتیک انجام شد. فرم اطلاعات در مورد عوامل موثر در میزان نیاز به خون توسط پژوهشگر پر شد. از تست آماری Independent t-test و Multivariate logistic regression و همبستگی پوآسن جهت آنالیز داده ها استفاده شد و P کمتر از 0.05 معنی دار تلقی گردید.
میانگین سنی بیماران 59.15±10.69 سال بود که %69.2 مرد بودند. میانگین هماتوکریت قبل از عمل 39.86±6.38 و بعد از عمل 32.68±5.84 بود و متوسط مدت عمل 2 ساعت و 48 دقیقه بود. در این مطالعه میزان مصرف گلبول قرمز فشرده و FFP جهت انجام عمل جراحی عروق کرونر به ترتیب 5.76±1.5 کیسه و 2.82±7.72 کیسه بود. در این مطالعه میزان مصرف خون و FFP ارتباطی به سن، وزن، هماتوکریت قبل از عمل، جنس و مدت جراحی نداشت (P>0.05). میزان مصرف خون فشرده و FFP در عمل های جراحی اورژانس، ابتلا به دیابت و وجود بیماری های عروق محیطی بیشتر بود (P<0.05).
نتیجه نهایی: به طور کلی چنین به نظر می رسد میزان مصرف خون در جراحی عروق کرونر در کشور ما نسبت به سایر کشورها بیشتر باشد. با توجه به خطرات عفونی و ایمونولوژیک تزریق خون، جراحان قلب می بایست در زمینه تصمیم گیری در میزان خون لازم دقت بیشتری مبذول دارند.

در بیماران فلج مغزی (Cerebral Palsy: CP) یکی از شایعترین اعضای مبتلا، اندامهای تحتانی بویژه پاها می باشند فرم درگیری پا متفاوت است. در این بیماران یکی از مهمترین ناتوانی ها عدم توانایی در راه رفتن بدون کمک است. ناتوانایی در راه رفتن در بیماران CP به عوامل متعددی وابسته است از جمله شدت بیماری و نوع CP از نظر درگیری اندامها (مونوپلژیک- پاراپلژیک- دی پلژیک- همی پلژیک- کوادری پلژیک). دفرمیتی پا یکی از فراوان ترین درگیری ها در CP است که می تواند به اشکال مختلف وجود داشته باشد در این مطالعه فراوانی انواع دفرمیتی های پا بررسی و در ضمن، ارتباط آنها با توانایی بیماران در راه رفتن بررسی شده است.
نوع مطالعه توصیفی مقطعی می باشد. در سال 1384 تعداد 100 بیمار با سن 3 تا 20 سال مبتلا به CP مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان شفا یحیائیان تهران مورد بررسی قرار گرفتند و نوع CP، نوع دفرمیتی پا در آنها بررسی شد سپس تعداد 84 نفر از این 100 بیمار که بالای 7 سال سن داشتند از نظر توانایی در راه رفتن مورد ارزیابی قرار گرفتند. اطلاعات با استفاده از آزمون آماری c2 آنالیز گردید.
فراوان ترین فرم CP اسپاستیک بود. فراوان ترین انواع CP به ترتیب کوادری پلژیک، دی پلژیک و همی پلژیک و پاراپلژیک بود شایعترین دفورمیتی در آنها دفورمیتی پا بود (88%) فراوان ترین دفرمیتی پا اکوئینوس و سپس اکوئینوواروس و اکوئینووالگوس بود. ناتوانی در راه رفتن در بیمارانی که دفرمیتی پا داشتند بیشتر بود (P.v<0.03). ناتوانی در راه رفتن در فرم کوادری پلژیک بیشتر از بقیه فرمهای CP بود (P.v<0.003). ناتوانی در راه رفتن در فرم همی پلژیک کمتر از بقیه اشکال CP بود (P.v<0.02).
نتیجه نهایی: فراوان ترین دفرمیتی پا در بیماران CP اکوئینوس و بعد از آن به ترتیب اکوئینوواروس و اکوئینووالگوس بود. وجود دفرمیتی پا در بیماران CP از عوامل ناتوانی بیمار CP در راه رفتن است. عدم توانایی در راه رفتن در کوادری پلژیک ها بیشتر و در همی پلژیک ها کمتر از بقیه انواع CP است.

دکولمان یا جداشدن زودرس جفت یکی از علل عمده خونریزی های حین بارداری را تشکیل می دهد. عوامل مختلفی در ایجاد آن نقش دارند. از جمله این عوامل سوء مصرف موادی همچون کوکائین، الکل و سیگار می باشد. نقش مواد مخدر در ایجاد دکولمان کمتر بررسی شده است. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط اعتیاد به مواد مخدر با دکولمان جفت انجام شده است.
در این مطالعه موردی- شاهدی، 51 زن باردار مبتلا به دکولمان و 147 زن باردار سالم مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات مربوط به بیماران از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید و با استفاده از نرم افزار SPSS 12 ارتباط هر یک از عوامل دموگرافیک یا فاکتورهای خطرساز دکولمان با استفاده از نسبت شانس مورد بررسی قرار گرفت و برای محاسبه تاثیرات عوامل مخدوش کننده از آنالیز رگرسیون لجستیک استفاده شد.
نتایج نشان داد که %37.3 زنان در گروه مورد و در مقابل %14.3 زنان در گروه شاهد اعتیاد به مواد مخدر داشتند (P=0.001). بیشترین درصد سن بارداری در هر دو گروه مربوط به سنین 41-36 هفته بود. در گروه دکولمان %31.4 افراد و در گروه شاهد %1.3 بیماران، زیر 36 هفته زایمان داشتند (P=0). ارتباط سطح تحصیلات و تعداد حاملگی ها با دکولمان اهمیت آماری نداشت.
نتیجه نهایی: این مطالعه نشان داد که اعتیاد به مواد مخدر در طی بارداری احتمال دکولمان را 2.6 برابر افزایش می دهد.

امروزه نقش چربی های غذایی در شکل گیری بیماری های قلبی- عروقی مورد قبول عموم پژوهشگران بوده و مکانیسم اثر آنها از طریق تنظیم بیان ژنها طی مرحله رونویسی به اثبات رسیده است. در این پژوهش به منظور مطالعه اثر این ترکیبات بر میزان رونویسی ژنها در سلولهای قلبی رده سلولی P19CL6 مورد استفاده قرار گرفت و اثر اسیدهای چرب و کلوفیبرات بر میزان رونویسی برخی ژنهای مرتبط با متابولیسم چربی ها از قبیل PPARb, PPARa, H-FABP و PPARg بر بیان گلوبال ژنهای (transcriptome) سلولهای قلبی با استفاده از روش cDNA microarray سنجیده شد.
پس از کشت سلولها با اسیدهای چرب یا کلوفیبرات، RNA سلولها استخراج و میزان بیان ژنهای H-FABP و PPAR(a.b.g) به روش RT-PCR سنجیده شد. همچنین بیان گلوبال ژنی سلولهای کشت شده به روش microarray مورد بررسی قرار گرفت.
اسیدهای چرب بصورت معناداری موجب افزایش PPARa و PPARg در سلولهای P19CL6 گردیدند. از سوی دیگر نتایج حاصل از میکرواری (microarray) نشان داد که اثرات لینولئیک و لینولنیک اسید و کلوفیبرات مشابه هم اما متفاوت از اثر پالمیتیک و اولئیک اسید است.
نتیجه نهایی: این یافته ها نشانگر آن است که پاسخ سلولها به اسیدهای چرب غیراشباع متفاوت از پاسخ مربوط به اسیدهای چرب اشباع و اسیدهای چرب با یک پیوند دوگانه می باشد.

در مطالعات سالهای اخیر، تاثیرات منفی سیگار بر روی بخشهایی از بدن مشخص گردیده است. اما سایر آثار سوء مصرف سیگار همچنان در مراحل تحقیق می باشد. یکی از این آثار، مشکلات سیستم اعصاب مرکزی و محیطی در این رابطه می باشد. پژوهش حاضر به منظور مقایسه زمان تاخیری رفلکس هافمن در عصب تیبیال افراد سیگاری و غیرسیگاری، 20 تا 40 سال صورت گرفت. در کنار آن نیز ارتباط بین دو متغیر طول قد و زمان تاخیری رفلکس هافمن بررسی شد.
در این مطالعه مورد- شاهدی، نمونه های مورد پژوهش با استفاده از نمونه گیری راحت شامل 65 فرد مذکر (33 نفر غیرسیگاری و 32 نفر سیگاری) 40-20 ساله انتخاب و پس از اطمینان از وجود شرایط مورد نظر، مورد آزمون رفلکس هافمن قرار گرفتند. آزمون برای افراد سیگاری حداقل یک ساعت پس از مصرف سیگار انجام می شد. برای بررسی زمان تاخیری رفلکس هافمن دمای پوست در انتهای اندام تحتانی اندازه گیری شده و آزمون در دمای 33 درجه پوست انجام می شد.
میانگین زمان تاخیری رفلکس هافمن در افراد سیگاری 29.90 میلی سکند با انحراف معیار 1.57 و میانگین رفلکس هافمن در افراد غیرسیگاری 29.25 با انحراف معیار 1.30 تعیین شد. آزمون آماری نشان داد که اختلاف میانگین زمان تاخیری رفلکس هافمن در دو گروه معنی دار نمی باشد (P>0.05).
نتیجه نهایی: استعمال سیگار بر زمان تاخیری رفلکس هافمن در افراد مذکر 40-20 ساله تاثیری نداشته است. ضریب همبستگی نشان دهنده ارتباط معنی دار بین دو متغیر طول قد و زمان تاخیر رفلکس هافمن می باشد.

داروی سیپروفلوکساسین (Ciprofloxacin) یکی از آنتی بیوتیک های خانواده فلورکینولون می باشد که طیف اثر وسیعی در کنترل بیماری های مختلف عفونی و عفونتهای ناشی از میکروبهای گرم منفی دارد و در بیش از 100 کشور دنیا کاربرد درمانی دارد. هدف از این مطالعه تعیین اثرات هیستوپاتولوژیک و سیتوتوکسیک داروی سیپروفلوکساسین در بافت بیضه موش صحرایی می باشد.
در این مطالعه تجربی 20 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار جهت مدل آزمایشگاهی به دو گروه کنترل (n=10) و آزمایش (n=10) تقسیم شدند. در گروه کنترل موش ها به مدت 60 روز از غذا و آب در شرایط استاندارد استفاده کردند و در گروه آزمایش موش ها دوز درمانی داروی سیپروفلوکساسین را به میزان 12.5mg/kg به مدت 60 روز از طریق محلول در آب آشامیدنی دریافت کردند. در روز شصت به منظور مطالعات هیستوپاتولوژیکی و سیتوتوکسیک، پس از نمونه برداری بافت بیضه به آزمایشگاه پاتولوژی ارجاع داده شد.
مطالعه بافت بیضه برای پی بردن به میزان اثرات سیتوتوکسیک دارو نشاندهنده افزایش میزان جذب نوری بعد از گذشت 5 روز پس از کشت در گروه تحت مطالعه بود که به میزان (کنترل 92.8±1.5= و تحت مطالعه (P£0.05, 65±6= در گروه تحت مطالعه نسبت به گروه کنترل معنی دار بود. همچنین مطالعه با میکروسکوپ های نوری نشان دهنده مرگ سلولهای رده اسپرماتوسیت اولیه به همراه افزایش قطر هسته این سلولها در گروه تحت مطالعه در مقایسه با گروه کنترل بود و اختلاف آن به میزان (P<0.01) معنی دار بود.
نتیجه نهایی: با توجه به تغییرات به وجود آمده در این مطالعه احتمال آن می رود که این دارو با اثرات سیتوکسیک که بر سلولهای رده اسپرماتوسیت اولیه میگذارد سبب افرایش مرگ سلولی این رده از سلولها گشته و در نتیجه با اثراتی که بر پارامترهای سلامتی اسپرم خواهد گذاشت، سبب کاهش میزان باروری در انسان گردد.

مطالعه بر روی دو قلوهای همسان در بررسی عوامل اتیولوژیک ناهنجاری های دندانی و تشخیص افتراقی علل ژنتیکی آن از عوامل محیطی حایز اهمیت است. هدف از این مطالعه، مقایسه شاخصهای اکلوژن و ابعاد قوس دندانی در دوقلوهای همسان است.
این مطالعه توصیفی بر روی چهل دو قلوی همسان با رویش کامل دندانهای دایمی انجام شد. متغیرهای مورد بررسی عبارت بودند از: اورجت، اوربایت، رابطه مولری و رابطه کانینی، پیرامون قوس دندانی در ناحیه قدامی، پیرامون کلی قوس دندانی، عرض بین کانینی و عرض بین مولری. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های t زوجی و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
بر اساس آزمون تمام متغیرها دارای ارزش P بیشتر از 0.05 بودند. ضریب همبستگی شاخصهای اکلوژن برای اوربایت (r=0.907) نسبت به سایر متغیرها بیشترین و برای اورجت (r=0.408) کمترین بود.
نتیجه نهایی: نتایج این مطالعه نشان داد که شاخصهای اکلوژن و ابعاد قوس دندانی در دوقلوهای همسان یکسان بوده و بیشتر تحت تاثیر عوامل وراثتی میباشند. بیشترین همبستگی در شاخصهای اکلوژن بین دوقلوهای همسان در اوربایت دیده شد.

آنونیکیا حالت بسیار نادری است که در آن ناخن (های) دست و پا تشکیل نمی شوند.
معرفی بیمار: مردی 18 ساله بدون داشتن ناخنهای پا و علاوه بر آن عدم وجود استخوان در بندهای وسط و آخر انگشتان هر دو پا از زمان تولد معرفی می شود. هیچگونه حالت غیرطبیعی دیگر، در هیچ جای بدن وی یافت نشد.
نتیجه نهایی: این حالت که بینهایت نادر اتفاق میافتد، به نظر می رسد نشانه ای از وابستگی تشکیل ناخن به استخوان باشد.